Mensen met een D en C DISC-profiel hebben een substantieel lagere kans op een hartfalen-event (HVZ) dan mensen met een S en I profiel. Het verschil tussen deze DISC- leefstijlen kan oplopen van 1:12 naar 1:9 (zie cirkeldiagram)). Het DISC-model, gebruikt voor het inschatten van de gedrag- en communicatieprofielen van sollicitanten, heeft ook een relatie met medische leefstijl verschillen tussen patiënten. Zo stoppen de D en I profielen na een HVZ-event aanzienlijk minder vaak met roken dan de andere DISC-profielen. Ook zijn er duidelijke gender verschillen. Vrouwen stoppen na een HVZ-event veel minder vaak met roken dan mannen. Het D-profiel gaat bij mannen weer vaker samen met obesitas. Deze en meer observaties zijn gedaan bij het analyseren van de patiëntenpopulatie van de huisartsen van het EMC Nieuwegein en het Gezondheidscentrum Roerdomp in Nieuwegein met behulp van DISC-leefstijl profielen. In dit artikel worden enkele highlights van een recent HVZ-onderzoek en wat kun je ermee op een rijtje gezet.

DISCvision heeft een methode ontwikkeld waarmee het mogelijk is om een inschatting te maken van het meest waarschijnlijke DISC-profiel van de patiënt. In de periode 2016-2019 heeft DISCvision de DISC-8 leefstijlsegmentatie toegepast in tal van kleine en grote onderzoeken binnen de zorgsector. Via de DISCvision leefstijlprofielen kunnen de gedrag- en communicatievoorkeuren van de patiënt en de zorgprofessionals worden verkend.

In 2018 zijn 1116 HVZ-patienten in Nieuwegein benaderd voor een exploratief onderzoek naar de relatie tussen DISC-8 leefstijlen en HVZ-ervaringen. Het analyseren van de 327 reacties heeft tot opzienbarende resultaten geleid.  In 2019 is de gehele populatie van beide huisartspraktijken, 24751 patiënten waarvan 2336 HVZ-patiënt zijn, opnieuw onderzocht. Alle patiënten in het Electronisch Patienten Dossier zijn, AVG-proof op 6 positie postcode niveau gekoppeld aan  DISC-8 profielen.

Uit de koppeling van het EPD met DISC-8 leefstijlen blijkt dat bij alle profielen de HVZ-patienten 2x zo vaak contact hebben met de huisarts als ‘gewone’ patienten. Voor de patienten waarvan een HVZ-event bekend is gaat het contact met de huisarts bij mannen van 4x naar 9x per jaar. Bij mannen hebben de I-en S-leefstijl profielen vaker contact. Bij vrouwen gaat het contact van 6x naar ruim 13x, maar voor de paarse leefstijl neemt het contact zeer sterk toe. Er zijn nadrukkelijke relaties tussen leefstijl en het aantal contact momenten met de huisarts (zie gender specifiek  staafdiagram)

Niet alleen is de kans op een HVZ-event het hoogst bij de lime, groene en aqua leefstijlen, maar deze DISC-8 leefstijlen zijn ook de belangrijkste leefstijlen in Nieuwegein. In de  kaarten is het verschil tussen Nieuwegein en een deel van Utrecht in de dominante leefstijl zichtbaar. Nu deze leefstijlen ook buitengewoon vaak contact opnemen met de huisartsen is er hoogst waarschijnlijk sprake van een hogere werkdruk in Nieuwegein dan voor HVZ-patiënten in Utrecht het geval zal zijn!

Psychologische- en leefstijlfactoren hebben invloed op het begrijpen van en je houden aan het afgesproken behandelplan. Verschillende leefstijlen hebben een eigen perceptie van therapietrouw en de communicatie tussen patiënt en behandelaar. De psychologische communicatiecomponent speelt dus een belangrijke rol in het bewerkstelligen van aanpassingen in het gedrag van patiënten en de communicatie rond HVZ.  Met het tweede onderzoek naar de relatie tussen DISC-8 leefstijlen en de zorgvraag wordt de basis gelegd voor een interventieplan waarin voor verschillende DISC leefstijlen een maatwerk aanpak wordt uitgewerkt. Hiervoor worden objectief meetbare doelen geformuleerd. Naast het roken is, voor het vaststellen van doelstellingen, ook gekeken naar ‘bloeddruk en hypertensie’ en ‘overgewicht’.

De verschillen in hypertensie tussen verschillende DISC-8 leefstijlen is vrij groot. Ook nu is de hypertensie voor de hele populatie voor de paarse, rode, oranje en gele leefstijl het laagste. Onder de HVZ-event patiënten is het verschil met de andere leefstijlen veel kleiner geworden. De hypertensie bij de vrouwen met een rode en paarse DISC-leefstijl profiel neemt zeer fors toe. Bij de hypertensie en de bloedruk in het algemeen moet bij HVZ-patiënten worden bedacht dat zij over het algemeen bloeddruk verlagende medicijnen gebruiken.

Om meer inzicht te krijgen zijn de verschillen in de bloeddruk tussen mannen en vrouwen per leefstijl uitgesplitst. De nadrukkelijk verschillen in de bloeddruk van de totale populatie vrouwen in de paarse, rode, oranje en gele leefstijlen met de vrouwen die een HVZ-event hebben gehad zijn zeer groot. Hiervoor is de verklaring nog niet duidelijk, maar bij de uitvoering van het interventieplan van de huisartspraktijk zal hier extra professionele capaciteit op worden ingezet.

Zowel bij mannen als bij vrouwen is de BMI van patiënten zonder een HVZ-event lager dan bij patiënten met een HVZ-event. Voor mannen geldt vervolgens dat er meer sprake is van overgewicht en bij vrouwen is er veel vaker sprake van obesitas. Bij mannen kan de hogere kans op obesitas vaker worden gerelateerd aan het D- en DC-profiel, terwijl dit bij vrouwen alleen lager is bij de qua en oranje leefstijl.

Er lijken verbanden te bestaan tussen leefstijlen, HVZ-events, roken, overgewicht/obesitas en bloeddruk. Deze verbanden kunnen gebruikt worden om voor verschillende DISC-8 leefstijlen een apart interventieprogramma te ontwerpen. In samenwerking met het EMC Nieuwegein en het Gezondheidscentrum Roerdomp wordt gewerkt aan een interventieprogramma dat gericht is op vier persona’s. Deze persona’s zijn in het  schema weergegeven. Na het operationeel worden van het interventieprogramma zullen wij op de ontwikkelingen terug komen. (wordt vervolgd).

Douwe Reitsma

DISCvision

7-11-2019

Lees meer Over het onderzoek 2018.

Download het bovenstaande in artikel vorm.

Genderverschillen, werving en selectie en chronische aandoeningen.